De helende hel die zweethut heet

Ik verwacht een zweverige setting, maar het welkom is een enorme boerenhand en herkenbaar dialect. De introductie is uitvoerig. De zweethutceremonie is geïnspireerd op eeuwenoude tradities die bij verschillende natuurvolkeren nog steeds in ere worden gehouden. Een ritueel dat dient.  

Iedereen heeft iets meegenomen dat verbrand wordt. Een symbool van iets dat je achter je wilt laten. Ik heb een paar brieven geschreven aan mensen die ik bedank voor hun bijdrage en die ik los wil laten.  

Als wij mannen klaar zijn met houthakken en de vrouwen de hut hebben bedekt met tientallen dekens bouwen twee firekeepers een enorm vuur. We leggen er stenen in met een intentie, die 600 graden heet worden en door de firekeepers in het midden van de pikdonkere hut worden gelegd.  

Ronde 1 begint. Het ritueel is een verering van je (groot)ouders. De leider is een indrukwekkende sjamanistische vrouw. De ouders worden genoemd, intenties worden gezet. Het wordt langzaam warmer. Ik ga in mijn blote kont in het gras zitten. Ronde 1 duurt een uur. En dan volgen er nog 3 rondes van een uur. Holy Moly. Standje sambal staat er op na 1 ronde en ik zweet me een ongeluk.  

Aan het einde van ronde 1 voel ik het discomfort groeien. Bij het praten over onze voorouders komt voortdurend het gezicht van mijn oom Gerrie langs. Hij is twintig jaar geleden na een leven vol hobbels uit het leven gestapt en dat heeft me ontiegelijk veel verdriet gedaan. Ik hield van hem en plots was hij er niet meer. Pats. Boem. Weg. Ik snapte er geen reet van en bleef verwoest achter, net als de rest van de familie.  

Als ik aan hem denk, voelt dat altijd zwaar en donker. En in ronde 2 kom ik helemaal klem te zitten. Het is net alsof ik zijn aanwezigheid voel. Het lijkt wel of ik gek geworden ben. Ik hang in het koelste uithoekje van de hut, de hitte schakelt mijn hoofd uit en ik kom in mijn diepste gevoel terecht. Een onverwerkt gevoel van pure wanhoop, zijn pijn wordt de mijne. Een uur lang lig ik in de hel.  

Na ronde 2 haat ik de hele wereld en met tegenzin stap ik na de pauze terug in de hut. Ik neem het ongemakkelijke besluit om te delen met de groep wat er in me speelt. In het begin van ronde 3 ga ik ervoor en ik loop helemaal leeg. Geen houden aan. Ik huil, praat, snotter, scheld, spuug en boer me een ongeluk. Ik voel de opgekropte emoties van diep komen en stromen. Het is lelijk, maar hey: het is pikkedonker.  

Na een paar hele diepe zuchten laat ik mezelf uitgeput op het gras vallen en praat zachtjes tegen Gerrie. Of met, geen idee eigenlijk. Terwijl de sjamanistische vrouw vertelt dat er zowel bij mij als bij hem heling plaatsvindt, space ik nog even rond.  

Ronde 4 is ineens een makkie en ik stap de zweethut licht, liefdevol en kalm uit. 

Ik had werkelijk geen idee van de diepte van het onverwerkte trauma. Twintig jaar later komt alles eruit.  

Het was nodig.